Nhu cầu nước tưới cho cây bắp trong môi trường khô hạn

Để tránh tình trạng cây ngô khô héo, việc lên lịch tưới nước phù hợp là rất quan trọng để đáp ứng nhu cầu nước của cây trong các giai đoạn phát triển khác nhau trong suốt quá trình trồng trọt. Việc thiếu hụt nước liên tục sẽ gây ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển, sức mạnh, và khả năng chống chịu của cây trước những thách thức sinh học và phi sinh học, dẫn đến giảm năng suất cuối cùng của cây trồng 

Ở thời điểm khô hạn, nhu cầu nước tưới cho cây bắp có thể cần 2-3 lít/cây/ngày (tương đương khoảng 60mm/tuần).

Nhu cầu tưới nước cho cây bắp qua từng giai đoạn

         Nhu cầu về nước của cây ngô thay đổi theo giai đoạn phát triển của cây. Thời kỳ đầu, ngô cần lượng nước 40 – 44% trọng lượng hạt ban đầu, phát triển nhanh khi đất có độ ẩm 80%. Qua đó để cân bằng lượng nước vừa đủ để ngô không bị úng thì việc tưới nước cho ngô rất quan trọng.

• Lúc gieo hạt ngô, đất cần có độ ẩm 70-80%.
• Lúc cây con: Giai đoạn ngô nảy mầm tới lúc ngô có 7-9 lá cần độ ẩm đất 65-70%. Giai đoạn này cần khoảng 10% tổng lượng nước cả vụ.
• Giai đoạn ngô có 7-9 lá đến lúc ngô trổ cờ, yêu cầu độ ẩm đất thích hợp 75-80%, lượng nước cần khoảng 21% tổng lượng nước của cả vụ.
• Lúc cây ngô trưởng thành, trổ cờ, tung phấn, phun râu cần độ ẩm đất thích hợp từ 75-80%. Lượng nước yêu cầu của cây ngô từ thời kỳ tung phấn phun râu cho đến chín sữa chiếm 44-52% lượng nước cả vụ.
• Lúc sắp thu hoạch yêu cầu độ ẩm đất 60-70%, chiếm 17-18% tổng lượng nước cả vụ.

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc tưới nước cho cây

1. Tuổi Của Cây Ngô: Trong quá trình phát triển, cây ngô có các yêu cầu tưới nước khác nhau ở mỗi giai đoạn. Giai đoạn mầm, phát triển lá, đến giai đoạn hoa và đậu quả, mỗi giai đoạn đòi hỏi lượng nước khác nhau.
2. Đặc Điểm Địa Hình và Đất Trồng: Độ thoát nước của đất và đặc tính đất đều ảnh hưởng đến việc tưới nước và cung cấp nước cho cây ngô.
3. Khí Hậu và Thời Tiết: Điều kiện thời tiết như nhiệt độ, độ ẩm, cường độ ánh sáng mặt trời cũng ảnh hưởng đến nhu cầu nước và tần suất tưới.
4. Loại Hệ Thống Tưới: Phương pháp tưới nước (như hệ thống tưới nhỏ giọt, tưới phun mưa, tưới xoay tròn) và việc điều chỉnh thiết lập của hệ thống cũng quyết định việc cung cấp nước cho cây ngô.
5. Lịch Trình và Tần Suất Tưới: Việc lên lịch tưới nước sao cho phù hợp với nhu cầu nước thực tế của cây ngô cũng là yếu tố quan trọng.

Các phương pháp tưới phổ biến cho cây bắp:

Hệ thống tưới nước cho ngô chủ yếu sử dụng kênh mương dẫn nước vào ruộng đối với những khu ruộng có địa hình thấp và bằng phẳng. đối với những khu ruộng cao không thể đưa nước vào bằng kênh mương thì có thể dùng hệ thống ống dẫn nước và sử dụng máy bơm nước.

Tưới xả tràn cho cây bắp

Phương pháp này chỉ được áp dụng ở những vùng có nguồn nước dồi dào và độ dốc đồng ruộng thấp. Trong trường hợp có nguy cơ thoái hóa và xói mòn đất lớn thì nên tránh phương pháp này. Cần chú ý nhiều đến đất nặng, thoát nước kém và trên ruộng có hàm lượng muối cao (ngô rất nhạy cảm).

Tưới bằng súng tưới cây ( súng tưới phun mưa)

Đối với những cánh đồng lớn, phương pháp tưới này được sử dụng rộng rãi. việc tưới bằng vòi phun nước sẽ làm thay đổi các điều kiện khí hậu xung quanh tán cây và có thể làm giảm sự thoát hơi nước và nhiệt độ của lá. Dựa trên kết quả thí nghiệm, việc áp dụng tưới bằng vòi phun vào ban đêm có thể làm tăng 10% năng suất cuối cùng của cây.

Tuy nhiên, kỹ thuật này có ba vấn đề chính. Trước hết, mất nước do gió cuốn và bốc hơi gây ảnh hưởng lớn. Thứ hai, khi cây ngô phát triển, di chuyển thiết bị trên ruộng trở nên khó khăn và có thể gây hỏng hóc nếu vòi phun không được lắp đặt trên bề mặt ruộng. Việc lắp đặt cố định như vậy tốn kém và cần xem xét kỹ lưỡng trước khi quyết định. Cuối cùng, tăng độ ẩm có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc nấm lây nhiễm.

Tưới bằng súng tưới phun mưa cũng có thể gây khó khăn trong việc thụ phấn và bón phân trong giai đoạn quan trọng nhất với nhu cầu nước cao nhất. Để khắc phục, nông dân có thể kết hợp với phương pháp tưới xả tràn. Họ có thể sử dụng vòi phun khi cây còn non và chuyển sang tưới xả tràn ở giai đoạn sau.

Tưới nhỏ giọt 

Ngày càng có nhiều nông dân lựa chọn tưới nước cho ruộng ngô bằng phương pháp tưới nhỏ giọt trên mặt đất nhờ tiết kiệm nước cao hơn (25-55%), tăng hiệu quả sử dụng nước của ngô và cuối cùng là năng suất cao hơn nhờ hệ thống này (tăng năng suất 10-50%) . So với tưới phun mưa, tưới nhỏ giọt có ưu điểm hơn là không làm ướt lá cây nên giảm nguy cơ nấm bệnh. 

Việc sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt cho phép nông dân bón phân thông qua việc tưới tiêu. Các ống nhỏ giọt thường có tốc độ dòng chảy thấp (từ 1 đến 2 lít/giờ) và được đặt cách nhau từng hàng cây ngô, khoảng 1,2 – 1,6 mét. Nông dân cần xem xét tính hiệu quả, bền vững và chi phí của hệ thống tưới trước khi quyết định áp dụng. Việc tham khảo ý kiến chuyên gia và ghi nhận kết quả tưới tiêu hàng năm sẽ hữu ích. Quan trọng nhất, không có quy tắc cứng nhắc nào phù hợp với tất cả cánh đồng, và nông dân có thể cần thử nghiệm để tìm ra phương pháp tốt nhất cho cây trồng của mình.